T.C.G. DUMLUPINAR S 339 RUS ŞİLEBİ İLE ÇARPIŞTI 1 EYLÜL 1976
Radar Astsubayı olarak görev yaptığım TCG.DUMLUPINAR S339 Deniz altı gemisi ile 1 Eylül 1976 tarihinde Gelibolu/Doğanaslan yakınlarında Rus şilebi FİZİK VAVİLOV ile müsademe sonucu geçirdiğimiz kaza ile ilgili ifadem ve anılarım.
Saat 04,00’de Radar nöbetini Kd.Ü.Çvş. İzzet YAMAN’dan teslim aldım.İzzet Astsb bana nöbeti devrederken çevremizdeki hedefler hakkında bilgi verdi ve uyardı. Pupamızda (arkamızda) TCG Muratreis S336 ile TCG Hızırreis S344,sancak baş omuzlukta ve sancak bordoda uzak mesafede birkaç temas vardı.Çanakkale boğazı girişine yaklaştıkça hedeflerin sayısı arttı ve aramızdaki mesafe azaldı.Vardiya subayı Yzb.Levent ERSOY’a hepsini rapor ettim ve rapor etme işlemini sık sık tekrarladım. Saat 04,35’te karşımızdan gelen bir hedef sancak tarafımızdan nete bir vaziyette geçti ve uzaklaştı. Sözünü ettiğim hedef tam bizi geçtiğinde puruvamızdan 20,000 yarda mesafede bir hedef belirdi. (20,000 yarda skalasında çalışıyordum hedef skoba girdiği anda fark ettim.) Köprüüstü’ne rapor ettim.Tahminen 16,000 yarda mesafede tekrar rapor ettim.Vaziyet zaviyesi sağa sola değişmiyordu. Bu anda sancak baş omuzluğumuzda ve sancak bordoda bizimle birlikte seyreden temaslar vardı rapor ettim. Puruvamızdaki hedef 13,000 yarda cıvarına geldiğinde bu hedefe dikkat etmem istendi. Bu andan itibaren bu hedefle aramızdaki mesafe 500-1000 yarda eksildikçe durumu rapor ettim.Temas sağlandığı andan itibaren bu hedefle çatışma rotasında seyrediyorduk. Son olarak 2000-1500-1000-850-500 yarda mesafelerde raporu tekrarladım.500 yardadan sonra hedef kör sahaya girdiği için skopta kayboldu.Tahminen 8000 yarda mesafede Komutan Kur.Yarbay Orhun ÖZDEMİR köprüüstüne çıktı ve iskeleye rota değişikliği yapıldı.Daha sonrada tamyol,sonyol ileri komutlarının verildiğini duydum.Çok az bir zaman sonra müsademe alarmı duyuldu. Alarmla birlikte kule kaportasına fırladım ve kaportayı kapattım. Emercensi lambayı yaktım. Kulede 3 numaralı serdümen ve benden başka kimse yoktu.Seyir Astsb.Kd.Ü.Çvş.Coşkun METİNOL Komutan köprüüstüne çıktığında ışıldak için köprüüstüne çağrılmıştı. Müsademe alarmı ile birlikte çarpışmanının gürültüsünü duydum.Gemi şiddetli bir şekilde sarsıldı.Elektrikler kesildi.O anda santral kaportasından Seyir Harekat subayı Yzb.Şaban UÇAR’ın çıktığını gördüm. Kule kaportası altındaydım. Kaportanın çelik çekme halatı elimde öylece duruyordum.Suyun altında olduğumuzu sanıyordum. Şaban Yzb.çıkmak istiyor ben kaporta çekme halatını bırakmıyordum. Aramızda hafif itiş kakış oldu. Şaban Yzb.kaportanın koluna hafif dokununca hava geldi. Su üstünde olduğumuzu anladım.Şaban Yzb.kuleyi terk ettikten sonra kaportayı tekrar üstümüze kapattım. Gemi sancağa yatıyordu. Ne olup bittiğini anlayamıyordum. Sarnıçlara hava verildiğini duyuyordum. XJA telefonu elime alıp dinlediğimde konuşmalardan kıç bataryadan yara aldığımızı duydum. Serdümene başlıklı telofonu taktırdım ve devreden geçenleri bana aktarmasını söyledim.Bu arada Torpido Kd.Bş.Çvş.Göksal DÖNMEZ’in 31 MC devresinden Baş torpido dairesinde geminin sancağa aşırı yatması nedeniyle torpidoların kızaklarından düşmek üzere olduğunu haykırdığını duydum.Göksal Astsb.’yın kaygılarını JA telefonu ile köprüüstüne aktarmaya çalıştım fakat o kargaşada,o telefon trafiğinde anlaşıldığını sanmıyorum.Durumu Göksal Astsb.’ya 31 MC’den anlattım.Kulede serdümen ve benden başka kimsenin olmadığınıda söyledim.Bu arada UQS’den(sualtı telefonu) Muratreis komutanı çağrı yapıyor ne olup bittiğini soruyordu.Onada kulede serdümen ve benden başkasının olmadığını,müsademede kıç bataryadan yara aldığımızı söyledim.Ne kadar zaman geçti bilmiyorum serdümen “gemiyi terk etmeye hazırol”komutunun verildiğini söyledi.XJA telefonu dinlediğimde “gemiyi terk et “komutasının verildiğini duydum.Kaportayı açtım.Kaportayı açınca az miktarda su geldi.Önce serdümenin çıkmasını sağladım arkasından ben çıktım.Yelken içine çıkınca suyun kaporta ağzında,yelken yan kaportasının su içinde olduğunu gördüm.Kaportayı kapattım.Serdümen yelken yan kaportasından dalarak yelkeni terk etti. Bende arkasından dalarak yelken yan kaportasından dışarı çıktım. Üst güverte geminin sancak bordosu iskele bordosuda sanki geminin üst güvertesi gibiydi.Üst güvertenin taban tahtalarına tutunarak iskele bordo üzerine ulaştık. Kıç tarafa doğru baktığımda irkildim.Gemi alacakaranlıkta vurgun yemiş balık gibi yan yatık,yelkenden sonra kıç taraf adeta suya gömülüydü.Güverteye henüz 7-8 kişi çıkmıştı. Baş torpidodan hala çıkanlar vardı. Coşkun METİNOL Astsb. köprüüstünden “Şaban Yüzbaşım gel gitme bak vasıta geliyor” diye bağırıyordu. Coşkun Astsb.’ın bağırması ile sahile doğru yüzen Şaban Yzb.’nın gemiye doğru yüzmeye başladığını ve iskele tarafımıza bir vasıtanın ışıklarının yaklaştığını gördüm. Bu arada yelken dibinde Elk.Kd.Ü.Çvş.Atıf Küçükberber’in köprüüstüne “Kıç bataryada personel var,ağzına kadar su dolu kaportayı açmaya müsaade”diye bağırdığını duydum. Köprüüstü o kargaşada Atıf Astsb.ı duydumu bilemiyorum. Gemiye yaklaşan vasıtaya baş üstünde olanlar panik içinde atladı.Vasıta avara etmek zorunda kaldı.Arkasından ikinci bir vasıta göründü. Sahile yüzmekten vazgeçip dönen Yzb.Şaban UÇAR ile birlikte ikinci vasıtaya bindik. Etraf aydınlanmıştı. Bindiğimiz vasıta, gemisine yaklaşıyordu. Dev bir şilepti. Sancak başomuzluğunda FİZİK VAVİLOV yazıyordu. Aşağı sarkıttığı şeytan çarmığından tırmanarak güverteye çıktık. Bizi kurtaran vasıtanın, güvertesine çıktığımız gemiye ait olduğunu,bize çarpan geminin bu gemi olduğunu ve Sovyet Sosyalist Cumhuriyetine ait olduğunu burada öğrendik.
Orhan ÇINAR
Radar Astsb.Çvş 74/2071
KURT YÜRÜYÜŞÜ T.C.G. ULUÇALİREİS S 338 DERİN SU TECRÜBELERİNDE VENTİLASYON BORUSU PATLADI