BİR İDAM FERMANI
Mısır’da Tolun oğulları hanedanının kurucusu Ahmed b. Tolun, Halife Memun zamanında Bağdat’ta saray kumandanlığı yapmış olan Buhara Türklerinden Tolun’un oğluydu. Pek dindar ve dürüst biriydi.
Ahmet’in gençlik yıllarında bir gün, babası Tolun, onu bir iş için hükümet konağına göndermişti. Ahmed orada Tolun’un cariyelerinden birinin bir hizmetçiyle fuhuş halinde olduğunu görmüştü. Fakat babasının yanına dönünce, bu olaydan hiç bahsetmemişti. Ancak cariye, Ahmed’in gördüğü durumu babasına anlatacağından korktu, Tolun’a gidip şöyle söyledi:
– Biraz önce falan yerdeyken Ahmed yanıma geldi, beni yoldan çıkarmak istedi. Ben de ondan kaçarak köşküme gittim.
Bu sözlere kanan Tolun, Ahmed’i yanına çağırdı. Yazdığı bir mektubu mühürleyip kapatarak, bunu kumandanlardan adını belirttiği birine götürmesini emretti. Cariyenin anlattıklarından ona bir şey söylemedi. Mektupta ise şöyle yazıyordu:
‘Bu mektubu taşıyan kişi sana gelince boynunu vur, kesik başını da bana gönder.’
Ahmed mektupta yazılanları bilmiyordu. Mektubu aldı, çıkıp gitti. Giderken sözü geçen cariye onu gördü ve yanına çağırdı. Tolun’a söylediği yalan sözlerin nasıl karşılandığını iyice anlamak istiyordu.
Cariye, Tolun’a bir mektup yazdıracağı bahanesiyle Ahmed’i yanında eyledi. Gideceği yere göndermek için Ahmed’in elindeki mektubu aldı. Mektupta bir hediye emri olduğunu sanıyor, bu hediyeyi de kendisiyle fuhuş ortağı olan şahsın kazanmasını istiyordu. Bunun için mektubu onunla ilişkide bulunan hizmetçiye teslim ederek, bahsedilen kumandana gönderdi. Kumandan mektubu okuyunca emir gereği onu getiren hizmetçinin başını kestirip Tolun’a gönderdi.
Bu duruma şaşıran Tolun, olanlardan habersiz Ahmed’i aratıp yanına getirtti. Mektubu ne yaptığını sorunca, Ahmed gördüklerini aynen anlattı. Durumu anlayan cariye de korkuya kapıldı, Tolun’a gidip yaptığını itiraf etti, bağışlanmasını istedi.
Aynı cariye yüzünden idama mahkûm olup yine idamdan kurtulan Ahmed b. Tolun ise, babasının yanında ayrı bir değer kazanmıştı.
BİR SALTANAT Kİ DEFİ HACETE DEĞİŞİLİYOR EDEN BULUR